U CRNOGORSKOJ PRIJESTONICI ODRŽANA PČELARSKA AKADEMIJA

POVODOM VELIKOG I PRESTIŽNOG JUBILEJA

DEVET DECENIJA OD OSNIVANJA PD “CETINJE”

Srdačnom dobrodošlicom novinara i publiciste Nikole Vujanovića, a zatim intoniranjem državne

himne, 16. septembra je u velikoj skupštinskoj sali Crnogorske prijestonice, počela u pravom

smislu riječi, pčelarska akademija posvećena značajnom i prestižnom jubileju – 90 godina od

osnivanja pčelarskog društva “Cetinje”

Za predsjednika SPOCG Radula Miljanića riječ jubilej je sama po sebi   uzvišeni termin, koja na

prigodan način evocira uspomene na svečane i prestižne događaje koji su u prethodnom periodu

obilježili istoriju jednog kraja ili događaja.

– Za  pčelarsko društvo Cetinje ova riječ ima posebnu težinu ne samo zbog činjenice da je prošlo

90 godina od osnivanja, nego što punih devet decenija, kao najstarije, baštini lijepu tradiciju

našeg plemenitog zanimanja i vazda je rame uz rame sa najboljima i najmasovnijima u našoj

zemlji. Takođe, 16.septembar 1934. godine možemo vezati i za prve ozbiljnije korake

Crnogorskog pčelarstva, koje od tada ide uzlaznom putanjom i permanentno unaprjeđuje svoju

djelatnost. Na tom planu danas  posebno raduju konkretni potezi prijestonice i odgovornost

rukovodstva udruženja koje pčelarstvo vide kao dobru razvojnu šansu vođeni prije svega

pozitivnom statistikom, kada je u pitanju broj pčelara i košnica. To znači da s obzirom na

prepoznatljivost proizvoda, na kvalitet i nesumnjivo prirodan način proizvodnje pod Lovćenom,

Cetinjski med je uvijek imao, a posebno u sadašnje vrijeme, ima i imaće i dalje, velike šanse za

stabilno pozicioniranje, na sve zahtjevnijem domaćem tržištu. Ovu  konstataciju potkrjepljuje

dobra potražnja koja prema kazivanjima vrijednih domaćina često nadmašuje proizvodnju. 

To je bila i biće velika šansa i mogućnost valorizacije zajedničkih napora svih pčelara, lokalne

uprave, resornog ministarstva, udruženja, saveza pčelarskih organizacija Crne Gore, te ostalih

opštinskih i državnih subjekata, da nastave i istrajavaju na podršci ovoj prioritetnoj grani

poljoprivrede koja ima perspektivu i na Cetinju i Crnoj Gori uopšte, počeo je besjedu prvi čovjek

matičnog saveza i osvrnuo se na bogatu tradicija pčelarstva u crnoj gori koja je prema njegovim

riječima veoma duga,

-U to vrijeme takav vid pčelarstva bio je individualan i za sadašnje uslove pčelarenja vrlo

primitivan. Košnice bez pokretnih ramova, pčelari bez pčelarske opreme, uzimanje meda

direktno izsijecanjem ili veoma, za današnje uslove, nehumano paljenje pčela i vađenje meda iz

primitivnih košnica. Zato imajmo u vidu da je u svijetu  tek u pretprošlom vijeku 1852 godine stvorena košnica sa pokretnim saćem. Unapređenju pčelarstva u tom vremenu mnogo su doprinijeli:

Ukrajinac Petar Prorokovič; Njemac Jovan Đerzon i Amerikanac Lorenc Laustrot. Centrifugu je

izmislio Čeh, major Bruška, a presu za izradu vještačkog saća njemački stolar i pčelar Jovan

Mering. Izvjesno je da je vojvoda Marko Miljanov bio među prvim pčelarima u Crnoj Gori koji

je pčelario “đerzonkama”.Profesor Jovan Živanović, koga smatraju ocem pčelarstva u Srbiji,

1863 godine po njegovom zapisu, tvrdio je da je Crna Gora tada imala 18.455 pčelinjih zajednica

( za koji dio teritorije nemamo podatak). Po pisanim tragovima i iskazima poslIJe pčelarske

organizacije formirane u Rijeci Crnojevića, formirane su pčelarske organizacije u

Beranama, Mojkovcu, Nikšiću, Bijelom Polju, Kotoru…Prvi pčelarski tečaj, kako se to tada nazivalo, u Crnoj Gori održan je u Brezoviku kod Nikšića 1934 godone. Širenju savremenog pčelarstva u kraljevini

Jugoslaviji, pa i Crnoj Gori, između dva svjetska rata, najviše su doprinosili učitelji i prosvjetni

radnici. Zapisani podaci kazuju da je pred početak drugog svjetskog rata u Crnoj Gori na 10

prostih, dolazila samo jedna okvirna košnica, što najbolje pokazuje stanje tadašnjeg pčelarstva u

Crnoj Gori. Na osnovu svačuvane statistike Crna Gora je 1939 godine imala 37.300 pčelinjih

društava. 1945 godine 17.200, a po popisu iz 1951 gdine 31.759 od čega 7.015 u košnicama sa

ramovima i 24.744 u prostim košnicama, kako ih je ko tada nazivao. Značajan napredak i razvoj

savremenog pčelarstva u našoj zemlji dešava se poslije drugog svjetskog rata. Tadašnje

ministarstvo poljoprivrede značajno doprinosi tome, samo 1946 i 1947 godine nabavljeno je 150

centrifuga, urađeno 10 hiljada košnica sa pokretnim ramovima i nabavljena velika količina

vještačkih satnih osnova. Takođe, masovno se organizuju pčelarska predavanja i šalju se mladi

pčelari na jednogodišnje školovanje van Crne Gore, uglavnom u hrvatsku. Među njima su bili

Luka Šofranac, Vlado Žarić, Boško Drašković, Blagutin Backović…. koji su dali značajan i

blagotvoran doprinos razvoju crnogorskog pčelarstva. U tom vremenu, najveći doprinos

crnogorskom pčelarstvu daje  Filip Koprivica koji je poljoprivredni faktultet završio u Pragu,

gdje je specijalizirao pčelarstvo. Za njega možemo reći da je utemeljivač savremenog

crnogorskog pčelarstva da bi 1952 godine napiso knjigu” Uvod u pčelarstvo” koja je i danas po

mnogo čemu aktuelna i veoma korisna, podsjetio je Miljanić na istorijat i nastavio.

-Crna gora je minulih godina imala proaktivan pristup pčelarstvu kroz različite benefite i

programe izdašne podrške među kojima je bez dileme, izgradnja Kuće meda u Spužu bio

kapitalni projekat SPOCG i Vlade. U svim tim aktivnostima doprinos cetinjskog udruženja je bio

veliki  i zato koristim priliku da se sadašnjem rukovodstvu na čelu sa Mitrom Lagatorom i

njegovim prethodnicima zahvalim u lično i ime matičnog saveza na veoma dobroj saradnji,

Uvjeren sam da ćemo i dalje biti na istom zadatku, da svima a posebno mladim snagama budemo

na usluzi. Nažalost, ovom prilikom i to nerado moramo konstatovati da su sadašnji usloviza pčelarstvo  u Crnoj Gori, velikim dijelom se to poklapa i sa globalnim problemima, značajno otežani ako ih

uporedimo sa prošlim vremenima, a kao glavne razloge vidim u klimatskim promjenama i

industrijalizaciji zatim iseljavanje stanovništva sa ruralnih područja i nestanak stočnog fonda sa

tih predjela, kao

i umnožavanje bolesti pčela i pčelinjih parazita, dodao je Miljanić i završio izlaganje  citatom

Vinstona Čerčila “Tajna uspjeha u životu nije u tome da čovjek radi ono što voli, nego da

voli ono što radi”.

-Upravo ova misao je prefiks cetinjskih  pčelara koji neizmjerno vole svoj hobi i najdraže

zanimanje, radeći marljivo i pedantno u interesu pčelara i pčelarstva. Još jednom iskrene čestitke

za veliki jubilej sa željom da Vama Cetinjani  i svima nama  ubuduće bude nafačno i berićetno u

pčelinjacima, i da nas prate sreća i uspjesi na ličnom, porodičnom i poslovnom planu.